رونق اقتصاد غیرنفتی ایران در سایه تحریم ها - مهسان بلاگ

به گزارش خبرنگاران به نقل از تسنیم، در اوایل همین ماه محمدباقر نوبخت مسئول برنامه ریزی بودجه دولتی ایران به مجلس گفت میخواهد نفت را در اقتصاد ایران در حاشیه قرار دهد و برنامه های این کشور را بدون نفت اداره کند. وی گفت راه دیگری ندارد. ایران در سال مالی 20-2019 فقط 8.9 میلیارد دلار از فروش نفت و محصولات مرتبط با آن درآمد داشته است که بسیار کمتر از اوج 119 میلیارد دلاری است که یک دهه گذشته به دست آورده بود.

براساس گزارش بلومبرگ، مقامات ایران مانند سایر کشورهای وابسته به نفت مدتهاست در خصوص اهمیت کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی صحبت می نمایند. ولی احتیاج ایران برای تغییر به سمت یک اقتصاد غیرنفتی پس از وضع دوباره تحریمهای آمریکا در نوامبر 2018 ضروری به نظر می رسد. این تحریمها باعث شده ست تنها خریدار اصلی نفت خام ایران چین باشد.

تغییر سیاست با رونق فراوری، در بخش خصوصی در حال اجراست. طی یک دهه گذشته، شرکت ها کم کم به این فکر افتاده اند که پا را فراتر از بازار عظیم داخلی ایران قرار دهند و انواع متنوعی از کالاها را به بازارهای بیشتری صادر نمایند. صادرنمایندگان غیرنفتی در 20-2019 کلاً 41.3 میلیارد دلار صادرات داشتند که برای اولین بار در تاریخ مدرن ایران از صادرات نفت پیشی گرفته است. حدود نیمی از صادرات غیرنفتی ایران در بخش فراوریات کارخانه ای بوده است یعنی کارخانه های ایران دو برابر بیشتر از درآمد صادرات نفت ایران در سال گذشته، درآمد داشتند.

فشار تحریم ها باعث 7 درصد کاهش صادرات غیرنفتی برای ایران شده ولی کلاً میزان این صادرات به بالاترین حد رسیده است. کالاهای مصرفی و محصولات صنعتی ایران از کلوچه گرفته تا فولاد ضدزنگ، تا حد زیادی در خاورمیانه صادر می شوند و به چین، روسیه و اروپا هم می رسند.

رونق فراوری باعث اشتغال هم می گردد، بین مارس 2018 و دسامبر 2019 (اسفند 1397 تا آذر 1398)، بخش فراوری در ایران 472 هزار شغل ایجاد کرد، این در حالی است که 315 هزار شغل به خاطر تحریم های آمریکا از بین رفته بود.

نقش مهم بخش فراوری در حمایت از اقتصاد ایران در رشد فراوری ناخالص داخلی آن هم دیده می گردد، در حالی که بخش نفت 35% در 20-2019 کوچک شده، بخش فراوری تنها 1.8 درصد کاهش یافته است، در واقع این بخش در سه ماهه اول سال میلادی جاری 2.4 درصد رشد نموده است.

همه گیری ویروس کرونا چالش جدیدی برای بخش فراوری است. ویروس کرونا ضربه سختی به اقتصاد ایران زده است. با اعمال تعطیلی های ملی و توقف فعالیت کارخانه ها و بسته شدن مرزها، فرایند رونق اقتصاد ایران هم مختل شد.

مقامات ایران قرنطینه ها را در اواسط آوریل برداشتند و این تصمیم در کوتاه مدت مؤثر بود. شاخص مدیران خرید که توسط اتاق بازرگانی ایران منتشر شد نشان داد فراورینمایندگان بخش خصوصی در اولین ماه پس از برداشته شدن قرنطینه ها شاهد رشد بوده اند. با ادامه گسترش ویروس کرونا و سقوط قیمت نفت، صادرات غیرنفتی اهمیت بیشتری برای ایران پیدا می نماید.

ولی تهدیدهای جدیدی در راه است، با توجه به نقش مهم بخش فراوری در مقاومت مالی ایران، احتمالاً آمریکا حلقه تحریم ها را تنگ تر کند. واشنگتن در ژانویه دستور جدیدی داد که بخشهای معدن، فراوری و منسوجات را در اقتصاد ایران هدف قرار می داد. دولت آمریکا در واقع بخش خصوصی و کارگران کارخانه های ایران را هدف قرار داده است، در حالی که هدف آن استفاده از تحریم ها برای محدود کردن منابع مالی مقامات ایران بود.

اگر این سیاست های ترامپ ادامه داشته باشد، رونق اقتصاد ایران را پس از بحران کرونا تحت تأثیر قرار می دهد.

bestcanadatours.com: مجری سفرهای کانادا و آمریکا | مجری مستقیم کانادا و آمریکا، کارگزار سفر به کانادا و آمریکا